بهبود رضایتمندی کارکنان
حاشیه سود بالاتر
شکل ۲-۱۴:چرخه خدمت مطلوب اشلسینگر و هسکیت(۱۹۹۱) (کاوسی، سقایی، ۱۳۸۴)

۲-۲-۱۰-۲-انگیزه های اقتصادی تعهد سازمان به رضایت مشتری

عملکرد هرکسب وکار به موفقیت درحفظ مشتریان (افزایش طول دوره بقای مشتری) بستگی دارد. طول دوره بقای مشتری به طول مدت زمان و یا تعداد چرخه های خرید اطلاق می شود که مشتری برای تأمین نیازمندی های خویش ، قبل ازرجوع به سایرعرضه کنندگان ، تنها به سازمان ما روی می آورد. به طورکلی هرچه طول دوره بقای مشتری بیشتر باشد، مشتری از ارزش بیشتری برخوردار است (کاوسی،سقایی،۱۳۸۴،۱۴-۱۳).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

افزایش سودآوری
تأمین رضایت مشتریان شرط اصلی حفظ مشتریان است ، اگرچه می توان با بذل توجه بیشتر در زمینه رضایت مشتری، حتی قدرت حفظ مشتریان ر انیز بهبود بخشید (کاوسی،سقایی،۱۳۸۴،۱۷).
کارو^[۷۳] و کوگینی^[۷۴](۲۰۰۰)، اندرسون^[۷۵] و میتال^[۷۶](۱۹۹۹) رضایت مشتری برای حفظ مشتری و سودآوری بسیار حائز اهمیت است . در نظرادوارسون ^[۷۷]ارتباط سودآوری و رضایت مشتری در خدمات قویتر از محصول است (Srijumra,2007). (شکل ۲-۱۵) درخدمات این وابستگی قوی در مواجهه خدمت ‐ از محصول است که می تواند اثر معنی دار بر سطحی از رضایت کل داشته باشد
کیفیت محصول یا خدمت
رضایت مشتری
سوددهی
شکل۲-۱۵: وابستگی بین کیفیت، رضایت مشتری و سود دهی(Fsikovs,2004,58)
تداوم حفظ مشتریان
رضایت مشتری موجب افزایش طول دوره بقای مشتریان می شود . علاوه برآن ، تمرکز بر اصل رضایت مشتری ،گسترش پیام منفی توسط مشتریان ناراضی سازمان رابه کمترین حد خود خواهد رساند. یافته ها نشان می دهند که ، بیش از ۹۰ % از مشتریان ناراضی یک شرکت،کوشش نمی کنند تا به منظور ارائه شکایت و یا انتقاد با سازمان مورد نظر ارتباط برقرار کنند . این مشتریان برای تأمین نیازهای خویش به رقبا مراجعه می کنند و عدم رضایت خویش را باعلاقمندی تمام برای سایرمشتریان بالقوه بازگو می کنند (کاوسی و سقایی،۱۳۸۴،۱۸).
افزایش سهم بازار
ادواردزدمینگ،سود در تجارت ، مستلزم مراجعه دوباره مشتری است، مشتریانی که به داشتن کالایا خدمات شمامباهات کرده ودوستان شان را هم به مصرف کالا یا خدمات شما تشویق می کند اگر مشتریان به وسیله خدمات خاصی رضایت مند شوند، به احتمال زیاد خرید خود را تکرار خواهندکرد.مشتریان رضایتمند همچنین احتمالا با دیگران درباره تجارب خود صحبت می کنند که در نبیجه تبلیغات دهان به دهان (شفاهی- کلامی) مثبت درگیرمی شوند (Jamal & Naser,2002,147).

۲-۲-۱۱- نیاز به دریافت گواهینامه و کسب اعتبار

در جایزه ملی کیفیت مالکم بالدریج چیزی حدود ۳۰ درصد از کل امتیازها را میزان رضایت مشتریان تعیین می کند. دراین میان مدیریت کیفیت فراگیر (TQM) نیز از این مهم غافل نبوده ، در
بطن خود نوعی نگرانی را در برآوردن هرچه بیشتر نیازها وانتظارات مشتریان تا سرحد رضایت کامل آنها به همراه دارد (جعفری و فهیمی،۱۳۷۹،۵۳).
به عنوان یکی از موارد سنجش درباره عملکرد سیستم مدیریت کیفیت ، سازمان باید اطلاعات مربوط به تلقی مشتری از برآورده شدن خواسته های وی توسط سازمان را مورد پایش قرار دهد. موهرو^[۷۸](۱۹۹۵) در ایزو ۲۰۰۰ کیفیت از طریق درک آرمان اهداف و رسالت شرکت به دست می آید (لوانی و ریاحی،۱۳۸۲).
پیروی ازدستورالعمل های جدید استاندارد جهانی ایزو، یکی از مهم ترین علاقمندی سازمانها برای اندازه گیری رضایت مشتری است. سیانفرانی، تسیاکالس، وست (۲۰۰۱) دستیابی به رضایت مشتری از اساسی ترین علل ایجاد استاندارد ایزو ۹۰۰۰ (استاندارد تجدید نظر شده) می باشد و سازمان ها باید به ایجاد فرایندهای مداوم ارزیابی و پایش سطح رضایت مشتریان خویش اقدام کنند (سقایی و کاوسی،۱۳۸۴، ۳۲-۳۱). در این استاندارد مشتری کلید بقا و موفقیت در بنگاه های کسب
کار به شمار می رود. بر این اساس بر موارد زیر تأکید می شود :
درک و شناسایی نیازها و نیازمندی های مشتریان ؛
اندازه گیری میزان رضایت مشتری و تلاش جهت بهبود آن ؛
بکارگیری تمام اطلاعات گردآوری شده در جهت گیری به سوی بهبود مستمر در فرایندهای
کسب و کار، شکل ۲-۱۶ نشان دهنده مدل فرایندی در استاندارد ایزو ۹۰۰۰ سال ۲۰۰۰ است

شکل ۲-۱۶: فرآیندگرایی در استاندارد ایزو ۹۰۰۰ سال ۲۰۰۰ (کاوسی و سقایی،۱۳۸۴، ۳۴)

۲-۲-۱۲-فرایند ایجاد رضایت در مشتری

بررسی های پژوهشگران نشان می دهد که مشتریان ناراضی در انتقال برداشت و احساس خود به دیگران، فعالتر، عمل می کنندو نرخ انتقال پیام مشتریان ناراضی به دیگران تقریبًا دو برابر مشتریان راضی است. نارضایتی مشتریان اثرگذارتر از رضایت آنهاست. اکنون برای برقراری رضایت مشتری چه تدبیری باید اندیشید؛ در پاسخ به این سوال سه گام زیر پیشنهاد می شود (پورشمس و دیگران، ۱۳۸۵).
شناسایی توقعات مشتری
مهمترین و کلیدی ترین گام در فرایند جلب رضایت مشتری، شناسایی انتظارات و الزامات مصرف کننده است و این مهم از روی حدس و گمان به دست نمی آید. تنها با نزدیک شدن به مشتری و دریافت دیدگاه های او می توان به این هدف دست یافت. در این راستا، سازمانها
و تولیدکنندگان با بهره گیری از تکنیک ها و فنون آماری به نظرسنجی از مشتریان می پردازند و روش های گوناگون پستی، تلفنی و یا حضوری را به کار می گیرند. از عواملی که در رضایت مشتری سهیم است، می توان موارد گوناگونی را نام برد، مانند:
نیازها و خواستگاه های مشتری
باورهای مشتری
پیامهایی که مصرف کننده از راه ارتباط دوسویه و تبلیغات سازمان دریافت میکند
تجربیات گذشته در ارتباط با همان تولیدکننده یا عرضه کننده
تجربه های گذشته ای مشتریان در رابطه با دیگر عرضه کنندگان همان کالا یا خدمت
دیدگاه و نظریات دوستان و آشنایان در رابطه با کالا یا خدمت
عوامل وضعیتی و موقعیتی مربوط به شرایط مشتری، مانند اندازه ی پول، شیوه ی پرداخت و مدت زمان آن
زمان موجود برای دریافت کالا یا خدمت
برنامه ی شناسایی توقعات مشتری با بهره گیری از اطلاعات به دست آمده از موارد یاد شده تهیه و تنظیم شده و به مرحله اجرا در می آید (پورشمس و دیگران، ۱۳۸۵)
طراحی محصول بر پایه ی توقعات و نیاز مشتری
اگر یک سازمان تولیدکننده یا بنگاه خدمت رسان از انتظارات و توقعات مصرف کننده ی خود آگاه باشد، می تواند با به کارگیری کارکنان کارآمد و دانش فنی موجود، نظرات خریدار را به بهترین روش تامین نموده و رضایت او را برآورده کند. در اینجا بیان دو نکته اهمیت فراوانی دارد. اول این که مشخصات و ویژگی های محصول باید با ابعاد گوناگون گرایش و سلیقه ی مشتری تناسب داشته و طراحی بر پایه ی آن انجام شود. دوم اینکه در مورد برخی از خدمات یا کالاهای تخصصی، آگاهی رسانی به مصرف کننده دارای نقش کلیدی است. زیرا برخی از باورهای نادرست و ناسازگار با اصول علمی و فناوری در خریداران هست که برای پاسخ به این آنها باید کیفیت فنی کالا فدا شود؛ همچنین در مواردی، نداشتن آگاهی کافی از ویژگیهای محصول و ( الگوی مصرف درست آن، سبب عدم کارآیی کالا شده و نارضایتی مشتری را به دنبال دارد (پور شمس و دیگران،۱۳۸۵).
ارائه ی خدمت بر پایه ی طراحی
در این گام، فعالیتهای انجام گرفته در دو گام پیشین آشکار شده و تولید کالا یا خدمت بر پایه ی ویژگیهای طراحی شده انجام می شود. گاهی اوقات با وجود کامیابی در گامهای اول و دوم، بنا به دلایلی مانند کمبود امکانات، عدم توجه کافی به مشخصات تعریف شده و یا کمبود توانایی های لازم در اجرای طرح(چه از نظر تجهیزات و چه از نظر نفرات) موفقیتی در ساخت یا خدمت رسانی به دست نمی آید، بنابراین انتظارات مشتری نیز برآورده نشده و رضایت او جلب نمی شود. این عدم هماهنگی ها بیشتر در رساندن کالا به خریدار نیز دیده می شود. فرایند تحویل کالا بخش مهمی از فرایند رضایت مشتری است.
تحویل به موقع، به اندازه، در جای مورد نظر مشتری و نیز حفظ کیفیت کالا از مهمترین کارهای این مرحله است. اگر سازمانی بخواهد فرایند رضایت مشتری را برآورده کند، باید همه ی پیش نیازهای آن را فراهم نماید و تامین منابع مالی، پرسنلی، تجهیزات و سیستمها و روش های مناسب را می بایست در دستور کار خود جای دهد (همان منبع)

۲-۲-۱۳-اهمیت رضایتمندی مشتری

دغدغه مشتری را داشتن، مهمترین عامل در موفقیت هر موسسه ای است. اولویت اصلی در هر شرکتی باید جلب و حفظ مشتری باشد. ناکامی در تحقق بخشیدن به این امر به معنی سود نبردن، رشد نکردن، شعل نداشتن و سرانجام، از دست دادن کسب و کار است. موفقیت از آن کسانی خواهد بود که تشخیص دهند.
مشتری بزرگترین سرمایه هر موسسه ای است؛ مشتری همه حقوق، دستمزد ومزایای ما را می پردازند؛ مشتری به جایی می رود که به بهترین وجه به خواسته های او توجه شود.
در هر کسب وکاری شما باید نخستین انتخاب مشتری باشد(ایران نژاد پاریزی،۱۳۸۱، ۳)

نیازمند اقدام فوری
بسیار زیاد
زیاد
متوسط
کم
نا محتمل
فاجعه شدید متوسط کم بی اثر
شکل ‏۲‑۱۲- نمودار ریسک
اما درکسب و کار، این روش فرایند ذهنی^[۴۵] متکی به قضاوتهای متخصصان است. نتایج این اقدام می ­تواند برای اولویت­ بندی اقدامات مدیریت ریسک بکار رود. (Norrman, A., Lindroth, R., 2004) نقشه ریسک یا ماتریس/ دیاگرام ریسک یعنی استفاده از رویکرد ساختاریافته و ترسیم منابع ریسک، ابزاری مهم است که بدان وسیله نتایج بالقوه ریسک و همچنین بزرگی احتمالش فهمیده می­ شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۴-۲-۳- اقدامات مدیریت ریسک زنجیره تأمین

اکنون نوبت به فاز کنترل ریسک می­رسد. البته بعضی محققان نظیر نورمن و لیندرا(۲۰۰۴) از این فاز به نام مدیریت ریسک یاد کردند. لذا دراین پژوهش نیز از این فاز به عنوان فاز مدیریت ریسک نام برده می­ شود. اقدامات رایج برای مدیریت ریسک عبارتند از اجتناب^[۴۶]، کاهش^[۴۷]، انتقال^[۴۸]، تقسیم^[۴۹] و یا حتی پذیرش ریسک^[۵۰].
اتخاذ یا پذیرش بر این دلالت دارد که هیچ اقدامی دربرابر ریسکهای زنجیره تأمین بکارگرفته نشود. اجتناب و کاهش وقوع منبع ریسک، با علت و عامل ریسک در زنجیره تأمین برخورد می­ کند اجتناب، حذف منبع ریسک یعنی حذف گونه ­هایی از رخداد است که می ­تواند ریسک را برانگیزاند و کاهش، هم در زمینه کم کردن احتمال و هم در کاهش نتیجه استفاده می­ شود. اقدامات کاهش دهنده وقوع احتمال یا وقوع گرا براساس نقشه ریسک فوق انتقال موقعیت منبع ریسک به قسمت پایین در نقشه ریسک است و برعکس، اقدامات کاهش دهنده نتیجه یا اثرگرا براساس نقشه ریسک با انتقال موقعیت ریسک به سمت چپ در نقشه ریسک توصیف می­گردد. مثال­هایی از نحوه کاهش اثر می ­تواند به داشتن موجودی اضافی، داشتن چندین منبع و مثال­هایی از اقدامات کاهش دهنده احتمال وقوع می ­تواند افزایش انعطاف پذیری در زنجیره تأمین، بهبود فرآیندهای ریسکی عملیاتی درونی باشد. ریسک می ­تواند به کمپانیهای بیمه، به اعضاء زنجیره تأمین با انتقال مسئولیت موجودی، تغییر زمان تحویل تأمین کنندگان (تحویل دقیقاً سرموقع) و به سازمان انتقال یابد. به علاوه قراردادها می ­تواند برای انتقال ریسک­های بازرگانی استفاده شود. درآخر ریسک­ها می­توانند هم ازطریق مکانیزم­ های قراردادی و هم همکاری بهبودیافته تقسیم شوند. بر طبق نظرات لمبارت و کوپر^[۵۱] در سال ۲۰۰۰ و منتزر^[۵۲] در سال ۲۰۰۱ جزء کلیدی مدیریت زنجیره تأمین تقسیم ریسک­ها و پاداش­ها بین اعضاء زنجیره­تأمین می­باشد. (Norrman, A., Lindroth, R., 2004)
جوتنر و کریستوفر^[۵۳] (۲۰۰۳) در مقاله­ای از پنج استراتژی برای کاهش ریسک در زنجیره تأمین استفاده کردند که در جدول بعد چند مثال ذکر شده است. (Jüttner, U.,Christopher, M., 2003)
جدول ‏۲‑۱۰- استراتژی های کاهش ریسک در زنجیره تأمین

۲-۴-۲-۴- ردیابی ریسک در زنجیره تأمین

فاز ردیابی ریسک زنجیره تأمین، پیاده سازی و تأثیر اقدامات انتخاب شده را بررسی می­ کند و شرکت را قادر به داشتن دیدگاه شفاف نسبت به وضعیت ریسک­های زنجیره تأمین در تمام لحظه­ها می­ کند. به هیچ عنوان نباید از اجرای این مرحله غفلت ورزید چرا که با توجه به دنیای پویای امروز در کسب وکار ریسک­هایی که امکان دارد در فاز ارزیابی بی­خطر ارزیابی شده­باشند، بعد از گذشت مدتی و با تغییر شرایط کاملاً اختلال­زا شوند لذا به طور دائم باید مدیران ریسک شرایط درونی و بیرونی زنجیره تأمین خود را ردیابی و زیر نظر داشته­باشند.

۲-۵- عوامل انتخاب تأمین کننده برتر

با توجه به استراتژی­ های ارائه شده به منظور کاهش ریسک در زنجیره تأمین، چک لیستی برای انتخاب تأمین­کننده بدست می ­آید. در نظر گرفتن این عوامل، منجر به انتخاب تأمین­کننده بهتر و به تبع آن کاهش ریسک انتخاب تأمین­کنندگان در زنجیره تأمین می­ شود که هدف نهایی این پژوهش است.
لی^[۵۴] (۲۰۰۹) چک لیستی ارائه داده­است که در آن عوامل به ۴ دسته منفعت، فرصت، هزینه و ریسک تقسیم شده­است. زیر شاخه­ های منفعت عبارتند از کیفیت، انعطاف پذیری و تحویل. برای فرصت نیز تکنولوژی تأمین­کننده، رشد مشترک و ساختار ارتباطی بیان شده­است. هزینه محصول و هزینه ارتباطات در قسمت هزینه­ها قرار دارد و ریسک­های انتخاب تأمین کننده مربوط به محدودیت­های تأمین، محدودیت­های خریدار و سابقه تأمین­کننده در نظر گرفته شده است. لی در مقاله­ خود تمامی این عوامل را تا سطح پایین­تری شرح داده­است. بطور مثال کیفیت به نرخ بازده، قابلیت اطمینان محصول، کیفیت سیستم پشتیبانی و سیستمهای کیفیت اشاره دارد. (Lee, 2009)
یکی دیگر از این دسته­بندی­ها مربوط به چان و کومار^[۵۵] (۲۰۰۷) است. آن­ها عوامل اصلی را به پنج حوزه قیمت نهایی محصول، کیفیت محصول، عملکرد خدمت­رسانی تأمین کننده و پروفایل تأمین کننده و عوامل ریسک محیطی تقسیم کردند، که به صورت شماتیک در نمودار دیده می­ شود. (Chan, F., Kumar, N., 2007)
شکل ‏۲‑۱۳- عوامل انتخاب تأمین کننده

• Firth, M., 1996. The diffusion of managerial accounting procedures in the People’s Republic of China and the influence of foreign partnered joint ventures. Accounting, Organizations and Society 21, 629–۶۵۴٫

• Fisher, J.G., Peffer, S.A., Sprinkle, G.B., 2003. Budget-based contracts, budget

• levels, and group performance. Journal ofManagementAccounting Research 15, 51.

• Fitzgerald, L., Moon, P., 1996. Performance Measurement in Service Industries: Making it Work. CIMA, London.

• Franc Jean ¸ Henri ois,(2007),"Organizational culture and performance measurement systems", Accounting, Organizations and Society 31,

• Galbraith, J. & Kazanjain, R. (1986). Strategy Implementation, West Publishing, St. Paul, MN.

• Ghalayini, A.M. And Noble, J.S. (1996) ‘The Changing Basis Of Performance Measurement’, International Journal Of Operations And Production Management, Vol. 16, No. 8, Pp.63-80.

• Ghalayini, A.M., Noble, J.S. And Crowe, T.J. (1997) “An Integrated Dynamic Performance Measurement System For Improving Manufacturing Competitiveness", International Journal Of Production Economics, Vol. 48, Pp.207-225.

• Gibbs, D.M., Merchant, A.K., van-der-Stede, A.W., Vargus, E.M., )2004(. Determinants and effects of subjectivity in incentives. The Accounting Review 79, 409.

• Gordon, L.A., Narayanan, V.K., 1984. Management accounting systems, perceived environmental uncertainty and organization structure—an empirical investigation. Accounting, Organizations and Society 9, 33–۴۷٫

• Govidarajan, V., 1984. Appropriateness of accounting data in performance evaluation: an empirical examination of environmental uncertainty as an intervening variable. Accounting, Organizations and Society 9, 125–۱۳۵٫

• Govindarajan, V., 1988. A contingency approach to strategy implementation at the business-unit level—integrating administrative mechanisms with strategy. Academy of Management Journal 31, 828–۸۵۳٫

• Govindarajan, V., Gupta, A.K., 1985. Linking control-systems to business unit strategy—impact on performance. Accounting, Organizations and Society 10, 51–۶۶٫

• Granlund, M., Mouritsen, J., 2003. Introduction: problematizing the relationship between management control and information technology. European Accounting Review 12, 77–۸۳٫

• Greiner, L.E., 1998. Evolution and revolution as organizations grow. Harvard Business Review May–June, 55–۶۵٫

• Groot, T.L.C.M., van Helden, G.J., 2003. Financieel management van non-profit organisaties. Stenfert Kroese/Wolters- Noordhoff, Groningen.

• Habermas, J., 1984. The Theory of Communicative Action Volume 1: Reason and Rationalisation of Society, McCarthy, T. (transl.), Heinemann, London.

• Habermas, J., 1987. The Theory of Communicative Action Volume 2: The Critique of Functional Reason, McCarthy, T. (transl.), Heinemann, London.

• Habermas, J., 1996. Between Facts and Norms.MITPress, Cambridge, Mass.

• Hambrick, D.C. (2003). On the Staying Power of Defenders, Analyzers & Prospectors, Academy of Management Executive, V.(17), No.(4).

• Hansen, S.C., Otley, D.T., Van der Stede, W.A., 2003. Practice developments in budgeting: an overview and research perspective. Journal of Management Accounting Research 15, 95.

• Harison, f. (1991). Strategic Control at the CEO level, “Long Range Planning", 24. (6). pp.(78-87).

• Hasslebladh, H., Kallinikos, J., 2000. The project of rationalization: a critique and reappraisal of neo-institutionalism in organization studies. 21 (4), 697–۷۲۰٫

• Henri, J.-F., 2006. Management control systems and strategy: a resource-based perspective. Accounting, Organizations and Society 31, 529–۵۵۸٫

• Herzog, N.V., Tonchia, S., Polajnar, A. (2009), “Linkages between manufacturing strategy, benchmarking, performance measrurement and business process reengineering”, Computers & Industrial Engineering, 10.1016/j.cie.2009.03.015

• Hofer, C. & Schendel, D. (1978). Strategy Formulation: Analytical Concepts, West Publishing, St.Paul, MN.

• Hofstede, G., 1984. Culture’s Consequences, International Differences in Work-related Values. Sage, Newbury Park, CA. Hofstede, G.H., 1968. The Game of Budget Control. Tavistock, London.

• Hood, C., 1991. A public management for all seasons? Public Administration 69 (Spring), 3–۱۹٫ J. Broadbent, R. Laughlin / Management Accounting Research 20 (2009) 283–۲۹۵ ۲۹۵

• Hood, C., 1995. The ‘new public management’ in the 1980s: variations on a theme, accounting. Organizations and Society 20 (2/3), 93– ۱۱۹٫

• Hoogenboom, M., Ossewarde, R., 2005. From iron cage to pigeon house: the birth of reflexive authority. Organization Studies 24 (4), 601–۶۱۹٫

• Hoque Zahirul (2004) “A contingency model of the association between strategy, environmental uncertainty and performance measurement: impact on organizational performance” , International Business Review, 13

• Hope, J., Fraser, R., 2003a. Beyond Budgeting: How Managers Can Break Free from the Annual Performance Trap. Harvard Business School Press, Boston, MA.

• Hope, J., Fraser, R., 2003b. New ways of setting rewards: the beyond budgeting model. California Management Review 45, 104–۱۱۹٫

بیران(۱۹۹۷) به منازعات خاندان­های مغولی و به ویژه تحرکات استقلال‏طلبانه‏ی قایدو در آسیای مرکزی در این دوره پرداخته و اشاراتی نیز به اختلاف مذهبی خان­های مغول دارد.
۱-۵- روش تحقیق
روش تحقیق در این پایان نامه توصیفی- تحلیلی و بر اساس درک مفهومی متون تاریخی است که به شیوه‏ی کتابخانه­ای‏ انجام می­ شود. پس از مطالعه‏ی منابع اصلی و پژوهش­های جدید در این زمینه و نیز مقالات تحقیقی که در کتابخانه ­ها، مجلات و پایگاه­های اینترنتی موجود است، به فیش برداری پرداخته و سپس فیش­های تهیّه شده، بر اساس موضوع و توالی و تقارن تاریخی دسته­بندی می­ شود. در مرحله­­ی بعد اطلاعات فیش برداری شده تصفیه و پالایش می­شوند، پس از استنباط و استنتاج تاریخی مورد نظر حاصل کار تحلیلی، به شکلی ساده و شیوا و روشن به رشته­ تحریر درآورده می­شوند.
۱-۶-پرسش­های تحقیق
این پژوهش درصدد پاسخ­گویی به پرسش­های زیر است:
۱- مناسبات حاکمان جغتایی با مسلمانان آسیای مرکزی چگونه بود؟
۲- تصوف چگونه وارد قلمرو جغتاییان شد؟
۱-۷- فرضیه ­های تحقیق
۱- جغتای برای گرداندن چرخ­های عظیم و سنگین حکومت در سرزمینی برخوردار از فرهنگ و تمدن غنی، احتیاج به همکارانی کاردان داشت. تفاوت دو فرهنگ و نحوه تشکیلات، مغولان را به تنهایی از اداره­­ی حکومت عاجز می‌ساخت. به همین دلیل به فوریت مسلمانان در اندرون دستگاه رخنه کردند و حساس­ترین شغل­ها را بر عهده گرفتند. سرانجام مسلمانان نه تنها در دستیابی به شغل­های حساس توفیق فراوان کسب کردند، بلکه با نفوذ معنوی در بین شاهزادگان و امرای طراز اوّل، موفق به جذب شمار بسیاری از آنان به اسلام شدند. هنوز چند سالی نگذشته بود که شاهزادگان مغولی، با کنار گذاشتن دین آبا و اجدادی به اسلام روی آوردند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲- صوفیان به علّت دارا بودن قدرت مادی فراوان و نفوذ معنوی بسیار زیاد در نفوس مغولان، توانستند ملجاء و پناهگاه معتبری در مقابل ظلم حکومت مغولی باشند. محافل تجمع صوفیان بهترین مکان بود تا مردم ستمدیده را دمی از قیل و قال و سختی و محنت رهایی بخشد و لذت لحظه‌ای آرامش را به آنها بچشاند. تصوف به عنوان مقتدرترین عامل معنوی که می­توانست مردم و حکومت­های منطقه را با وجود این مشکلات برای یکدیگر قابل تحمل سازد و گونه ­ای از وحدت معنوی را در حوزه­ای وسیع فراهم آورد.
۱-۸- معرفی و بررسی منابع
اوّلین و مهم­ترین گام در پژوهش­های تاریخی، بررسی، شناخت و نقد منابع جهت استفاده صحیح از آنها در ارتباط با موضوع مورد نظر است. محقق تاریخ از وقایعی که درباره آنها تحقیق می­ کند برکنار بوده و غیر مستقیم و از طریق منابع با واقعیت­ها در ارتباط قرار می­گیرد. از این رو شناخت و نقد منابع نقش مهمی در چگونگی شکل­ گیری امر تحقیق دارد.
اصلی­ترین و مهم­ترین منابعی که در تألیف این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته بطور مختصر معرفی می گردد.
۱-۸-۱- منابع تاریخی و سفرنامه
*تاریخ جهانگشای
تألیف علاءالدین عطاملک محمّد جوینی است. ایشان از بزرگ­ترین مورخان و نویسندگان ایرانی در سده­ی هفتم هجری است. تاریخ جهانگشای در سه مجلّد در شرح ظهور چنگیزخان و احوال فتوحات او و در تاریخ خوارزمشاهیان و حکام مغولی ایران و فتح قلاع اسماعیلیه تألیف شده است. بیشترین و موثق­ترین اطلاعات در باب فتوحات مغولان و جغتاییان را می­توان در این کتاب یافت. علاوه بر این وی اطلاعاتی نیز درباره ماوراءالنهر و و دوران امرای مغولی پیش از آمدن هلاکو در اختیار خواننده می­ گذارد.
*جامع التواریخ
کتابی است تألیف خواجه رشیدالدین فضل­الله بن عمادالدوله ابوالخیر، نواده­ی موفق­الدوله همدانی است. جامع التواریخ رشیدی کتاب مفصلی است در تاریخ مغول و تاریخ عمومی که کتاب اول مشتمل بر مقدمه­ای در ذکر احوال آدم و فرزندان او در دو قسم: قسم اول در ذکر ملوک فرس از زمان کیومرث تا عهد یزدگرد شهریار؛ قسم دوم در ذکر پیامبر اسلام تا آخر خلافت عباسی. کتاب دوم شامل تاریخ غزنویان و سلجوقیان و خوارزمشاهیان و سلاطین چین و ماچین و تاریخ بنی اسرائیل و تاریخ افرنج(افرنگ)و احوال سلاطین هند.
بر این دو جلد، ذیلی اضافه شده است هم در تاریخ اترک تا غازان خان. این اثر بیشترین مطالب را در مورد جغتاییان و رونق تصوف ارائه داده است.
*تاریخ وصّاف
تاریخ وصّاف(یا تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار)، از قدیمی­ترین منابع درباره مغولان، به فارسی، نوشته­ی شهاب­الدین(یا شرف­الدین)عبدالله شیرازی. وی به وصّاف الحضره مشهور بود و شرف شیرازی تخلص می­کرد. به گفته­ی وصّاف کتاب وی دنباله­ی تاریخ جهانگشای است و عطاملک جوینی در همه حال ممدوح اوست. تاریخ وصّاف مشتمل است بر یک مقدمه و پنج جلد در شرح رویدادهای حکومت مغولان و ایلخانان، از مرگ منگو قاآن تا اواسط سلطنت ابوسعید بهادر یعنی تا سال۷۲۳ه.­ق. کتاب ایشان درباره حکمرانان جغتای و برخوردشان با مسلمانان همچنین قلمرو جغتاییان اطلاعات مفیدی ارائه می­دهد.
*طبقات ناصری
کتاب طبقات ناصری اثر منهاج سراج جوزجانی از منابع مهم تاریخ ایران و بخشی از جهان اسلام که از لحاظ تاریخی و ادبی میراث مشترک ایران و افغانستان محسوب می­ شود. طبقات ناصری تاریخ عمومی است و در سده­ی هفتم هجری به زبان فارسی تألیف شده است. این تاریخ دارای بخش­های مهمی است در خصوص دودمان غوریان و آل شنسب و سلاطین هند که در واقع بندگان آنها بودند. همچنین بخش مهمی درباره تهاجم مغول به سرزمین­های اسلامی و خراسان بزرگ تا حدود هندوستان را در برمی­گیرد. این اثر درباره خان­های جغتایی و برخورشان با مسلمانان دارای اطلاعات مفیدی می­باشد.
*تاریخ الجایتو
ابوالقاسم عبدالله بن محمّد کاشانی(متوفی۷۳۸۰ه.ق) در این کتاب به مغولان و بخصوص جغتاییان و درگیری­های مناطق شرقی و حملات اولوس جغتایی به خراسان در زمان هلاکو نیز پرداخته است.
*تاریخ گزیده
تألیف حمدالله مستوفی قزوینی از مشاهیر مورخان ایران و از مؤلفان و شاعران سده­ی هشتم هجری است. این کتاب در تاریخ عمومی و تاریخ اسلام و تاریخ ایران تا عهد مؤلف است… کتاب شامل یک مقدمه و شش باب است و اطلاعاتی که درباره تاریخ ایران از استیلای مغول و سلسله­های معاصر آن قوم تا زمان مؤلف در آن آمده مخصوصاً قابل توجه و استفاده است.
*تاریخ روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا
تألیف میر محمّد بن سیّد برهان­الدین خاوند و معروف به میرخواند این کتاب یک تاریخ عمومی عالم از هبوط آدم تا زمان مؤلف در سده­ی نهم است. بخش مهم این کتاب از آغاز جلد چهارم است که سلسله­های اسلامی ایران را شرح می­دهد… این اثر درباره هجوم مغولان و اولوس جغتای و حکمرانان جغتایی و مسلمانان در این دوره دارای اطلاعات ارزشمندی می­باشد.
*حبیب السیر فی اخبار افراد البشر
این کتاب نیز مثل کتاب روضه الصّفا، کتابی در تاریخ عمومی نگاشته­ی مورخ معروف سده­ی نهم و نیمه­ی سده­ی دهم، غیاث­الدین بن همام­الدین حسینی معروف به خواند میر، نوه­ی دختری میرخواند، صاحب روضه الصّفا است. وی در دستگاه امیر علیشیر نوایی، پرورده شد و از کتابخانه­ی عظیم آن وزیرِ دانشمند دانشمند پرور استفاده کرد و نخستین کتاب او خلاصه الاخبار است که بعدها آن را تفصیلی تمام داده و به نام خواجه حبیب­الدین ساوجی، وزیر خراسان و همه کاره­ی درمش­ خان، فرمانروای شرق ایران، حبیب السیر خوانده است… حبیب السیر شرح وقایع را تا یکی دو ماه به مرگ شاه اسماعیل اول آورده است. این اثر درباره هجوم مغولان به شرق و شکل­ گیری اولوس جغتایی و خاندان جغتای دارای اطلاعات با ارزشی است.
*سفرنامه ابن بطوطه
سفرنامه ابن بطوطه یکی از مشهورترین سفرنامه­ها و کتاب­های جغرافیایی است. نویسنده­ی این کتاب ابن بطوطه است. این کتاب نتیجه­ سفرهای طولانی ابن بطوطه است که در سال ۷۵۲ه.ق آغاز شد و در سال ۷۵۴ه.ق پایان یافت و این سفرها ۲۹ سال و نیم به طول انجامید. این اثر درباره حکمرانان جغتایی، چون ترمشیرین و روند تصوف در شرق و خانقاه­ها دارای ارزش زیادی می­باشد.
۱-۸-۲- منابع ادبی و عرفانی
*نفحات الانس من حضرات القدس
نفحات الانس معروف­ترین اثرِ منثور عبدالرحمن جامی است که از مهم­ترین منابع در احوالِ عارفان و صوفیان محسوب می­ شود .زندگینامه اکثر عارفان مسلمان از هند تا عراق و مصر در این کتاب آمده است. این کتاب بعنوان مجموعه گزیده­ای از منابع مختلف، تذکره­ای است که هم گونه­ های مختلفی از نثر فارسی و ناگزیر فراز و فرودهای آن را در خلالِ قرن­ها می­نمایاند و هم با عرضه بسیاری از حال­ها و قال­ها راهی را که تصوف و عرفان اسلامی در طولِ حیاتِ خود پیموده است، ترسیم می­ کند.
*رشحات عین الحیات
فخرالدین علی صفی نویسنده­ی کتاب رشحات عین الحیات است. او از خاندان دانش و قلم است که در قرن‌های نهم و دهم هجری زندگی می‌کرده‌ است. فخر­الدین شعر هم می‌سروده و صفی تخلص می‌کرده ‌است. کتاب رشحات عین الحیات در شرح حال و معرفی مشایخ و بزرگان نقشبندی دارای اطلاعات با ارزشی است.
*مناقب العارفین
مناقب‌ العارفین که گاه به اختصار از آن تحت عنوان مناقب‌ افلاکی یاد می‌شود، کتابی است به زبان فارسی که شمس‌الدین احمد عارفی افلاکی از مریدان شیفته مولانا جلال‌­الدین محمّد مولوی به دستور مراد و استادش شیخ جلال‌الدین عارف چلبی، نواده­ی مولانا، نگاشته است.کتاب مزبور به مناسبت بیان شرح حال مولانا و اساتید و خلفا و خاندان و دوستان دوره حیات او و شرح مثنوی، شامل اطلاعات بسیار نفیسی است و علاوه بر آن راجع به تاریخ ایامی که افلاکی آن را مورد مطالعه قرار داده، نکات ارزنده‌ای دارد.
*رساله قدسیه
مؤلف رساله قدسیه، ابوالفتح محمّد بن محمّد بن محمود حافظی بخاری، ملقب به پارسا، عارف سده­ی هشتم در حدود ۷۵۶ه.ق، در خاندانی که از ائمه و بزرگان بخارا بودند، به دنیا آمد. کتاب قدسیه، مجموعه‌ای است فارسی از سخنان بهاءالدین نقشبند که پارسا آن را به تشویق داماد و جانشین بهاءالدین نقشبند، علاءالدین محمد عطار، همراه با شرحی بر آن، نوشته است. این اثر دارای اطلاعات مفیدی درباره سلسله نقشبندیه و بهاءالدین نقشبند و سر سلسلگان نقشبندیه می­باشد.
فصل دوم
شکل­ گیری اولوس جغتای
۲-۱ - شرایط نظامی و سیاسی ایران قبل از حمله­ی مغول
در قرن اوّل هجری/ هفتم میلادی ارتش نیرومند ساسانیان در جریان حمله­ی اعراب بطور کامل از هم فرو پاشید. پس از آنکه ایران بخشی از امپراتوری اسلام و در حقیقت قلمرو دارالخلافه گردید، بالطبع به لحاظ نظامی نیز تحت امر سپاه اسلام قرار گرفت، از قرن دوم هجری/ هشتم میلادی نیرو‌های محلّی در مناطق مختلف ایران قدرت را در دست گرفتند و هر قدرت محّلی نیز متکی به قوای نظامی خود بود. پس از ورود ترکان به ایران، به غیر از نیروهای محلّی، غلامان ترک نژاد قبایل آسیای مرکزی عنصر دیگر نظامی را می­ دادند. تحول در سیستم نظامی ایران از زمان سلطان محمود غزنوی(دوران حکمرانی۴۲۱-۳۸۷ق)آغاز شد. تشکیلات نظامی­ای که سلطان محمود به وجود آورد، برای زمان خودش تحولی نوین در ساختار قشون و قوای جنگی کشور بود. سربازان ارتش جدید نه تنها حقوق دریافت می­نمودند، بلکه سهمی از غنائم جنگی نیز به آنان می­رسید.
پیدایش ارتش و افزوده شدن آن بر بافت سنّتی قشون که خاستگاه قبیله­ای داشت، اوّلین ویژگی مهم اجتماعی به قدرت رسیدن قبایل آسیای مرکزی در ایران بود(زیبا کلام،۱۶۴:۱۳۸۲). پیدایش ارتش به دنبال خود هزینه و خرج و مخارج امور نظامی و لشکری را به همراه آورد. جمع‌ آوری مالیات به دست والیان و حاکمان محلّی صورت می‌گرفت. در این دوران حقّ مالکیت زمین چندان از نظر حکومت به رسمیت شناخته نمی‌شد و رؤسای قبایل پس از گرفتن یک منطقه، خود را صاحب آن می‌دیدند و منطقه­ فتح شده برای آنان به مثابه ی غنیمت جنگی بود که می‌بایستی میان افراد قبیله تقسیم شود(همان: ۱۷۲). ملوک طوایف اغلب خود را ملک، امیر یا شاه می‌خواندند. معدودی از این ملوک که در تاریخ آنها به عهد سلجوقیان می رسید، خویشتن را اتابک خواندند. از بین این طوایف اتابکان فارس(۶۳۳-۵۴۳ق) را باید یاد کرد که بر فارس حکمرانی داشتند. اتابکان آذربایجان(۶۲۲-۵۳۱ق) بر آذربایجان حکومت می­کردند. شبانکارگان(۷۵۶-۴۴۸ق) بر قسمت شرقی فارس بین کرمان و خلیج فارس حکومت می­کردند.
اتابکان لر بزرگ(۸۲۷-۵۵۰ق) و اتابکان لر کوچک(۱۰۰۶-۵۸۰) بر نواحی غریب ایران مسلط بودند. اتابکان یزد(۷۲۸-۵۳۶ق)، حکومت یزد را در دست داشتند. اختلافات خانگی و هرج و مرج در بین سلاله­های محلی در این ایّام رایج بود(زرّین کوب،۵۷۲:۱۳۹۲).
دولت خوارزمشاهیان سومین دولت ترک نژاد ایرانی بودند که در تاریخ میانه‏ی اسلامی در ایران به قدرت رسیدند. اجداد این سلسله ابتدا در خدمت سلاطین سلجوقی بودند و سرانجام قطب­الدین محمّد خوارزمشاه به سال(۴۹۰ ق)در ایالت خوارزم دولت خود را بنیان نهاد(جوینی،۱۳۸۲: ۱/۳۸۵). خاستگاه این سلسله همانطور که اشاره شد خوارزم بوده است. پایتخت­های این سلسله گرگانج (ارگنج یا جرجانیه) در منطقه‏ی خوارزم (آسیای میانه امروزی) و نیز سمرقند بود(باوفای۲۰:۱۳۹۰). در دوره‏ی تکش خوارزمشاه به سال (۵۹۰ق) این سلسله با انقراض سلجوقیان بر کل ایران و آسیای میانه تا حدود عراق مسلط شدند. در دوره‏ی سلطان محمّد خوارزمشاه به سال (۶۱۶ق) سیاه­ترین و دهشتناک­ترین حادثه‏ی تاریخ ایران رخ نمود و آن هجوم وحشیانه­ی مغولان به سرکردگی چنگیزخان مغول بود که سرانجام به دوران ۱۳۸ ساله‏ی حکومت خوارزمشاهیان پایان داد(بناکتی،۲۱۱:۱۳۴۸).

فعالیتها
اطلاعات بازتابی
سیستم اطلاعات بازتابی
اطلاعات بازتابی
مدیریت وکنترل
نیروی انسانی
بودجه
ماشین آلات
مواد و مصالح
برنامه ها
سیاستها
روشها
داده ها
اجرا
ستاده ها (اهداف)
شکل شماره ۲-۱: سازمان یک پروژه
دوره زمانی یک پروژه از آغاز تا پایان
به طور عام درهر پروژه، چهار مرحله (فاز) متفاوت و متمایز، قابل تعریف می باشد. این چهار مرحله عبارت­اند از:
مرحله ۱- مرحله نظری
مرحله ۲- مرحله طرح و برنامه ریزی
مرحله ۳- مرحله اجرا
مرحله ۴- مرحله پایانی(اختتام)
در ادامه هر یک از چهار مرحله(فاز) پروژه، توضیح داده می شوند:
مرحله نظری
نقطه آغازین یک پروژه، با هر طبیعت و خصوصیتی که باشد، عبارت از یک نظریه یا فکر و یا خواسته است که توسط یک شخص یا یک گروه از اشخاص، یا یک موسسه و سازمان ایجاد می شود. این نظرات به هر صورت که به وجود آمده باشند، باید قبل از برنامه ریزی برای اجرا، از نظر امکان پذیر بودن و اقتصادی بودن مورد بررسی و مطالعه دقیق قرار گیرند. در صورتی که نتیجه چنین مطالعاتی نشانگر این امر باشد که اجرای پروژه با در نظر گرفتن همگی شرایط محلی، نظیر اوضاع اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و… امکان پذیر بوده و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه می باشد، آنگاه انواع گزینه­ های ممکن برای اجرای پروژه، طراحی و تبیین شده، و هر یک از این گزینه ها مورد ارزیابی قرار می­گیرند (بدیهی است فعالیتهای اولیه طراحی در این فاز، برای نشان دادن چارچوب کلی گزینه ها بوده و شامل جزئیات نمی ­باشد).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مرحله طرح و برنامه ریزی
در این مرحله، امور مربوط به پروژه از نظر سازمان و تشکیلات با مرحله یکم تشابه زیادی دارد، ولی امور طراحی و برنامه ریزی با دقت بیشتری اجرا شده و دارای جزییات کاملتری می­باشند. در این مرحله، اطلاعات بین فعالیت های مختلف، رفت و برگشت نموده و با بهره گیری از این مبادله اطلاعات، سعی می­ شود جزئیات لازم، مد نظر قرار گرفته و در نقشه ها و گزارشات منعکس شوند. در حین اجرای فعالیتهای این مرحله، در مقاطعی دریافت موافقت صاحب کار ضروری می­ شود.
از نکات مهم در این مرحله، آن است که طراح، باید همراه و هماهنگ با طرح هسته اصلی سیستم، امکانات پشتیبانی لازم برای سیستم را نیز طراحی نماید. به عنوان مثال، در صورتی که پروژه مربوط به طراحی و ساخت یک مرکز صنعتی و تولیدی می­باشد، لازم است توام با طراحی کارخانه و ماشین آلات تولیدی، امکانات لازم برای طراحی و نگهداری و تعمیرات کارخانه نیز طرح شده و مثلا نقشه های کارگاه های تعمیرات و ماشین آلات لازم در این کارگاه نیز طراحی شوند (بدیهیست که چنین امری اختصاص به یک کارخانه نداشته و برای هر سیستمی، وجود امکانات پشتیبانی در همان لحظات اول شروع بهره برداری از سیستم، لازم خواهد بود).
مرحله اجرا
در انتهای فاز دوم پروژه، تقریبا همه فعالیتهایی که لازم است در اجرا عملی بشوند، مشخص شده و شیوه ­ها و برنامه ­های زمان­بندی برای اجرای فعالیت­ها تعریف شده اند. در فاز سوم، هدف این می­باشد که پیشرفت کارهای پروژه، مطابق با برنامه ها و اصول و کیفیت های تعیین شده در فاز دوم به مرحله عمل در­آیند. مسلم است که در این فاز، سازمان اجرایی به مراتب بزرگ­تر از سازمان­هایی است که در فازهای قبلی پروژه فعالیت داشتند خواهد بود. هزینه های صرف شده برای اجرای فعالیتهای نیز به مراتب بیش از هزینه­ های مراحل قبلی پروژه می­باشد. در این فاز عامل کنترل دارای نقش اساسی بوده و لازم است با برداشت اطلاعات و آمار مناسب از نحوه پیشرفت کارها، و مقایسه مشخصه های مختلف کارهای اجرا شده با آنچه که برنامه ریزی شده، روند پیشرفت کارها و صرف هزینه و سایر منابع را کنترل نمود. تهیه مواد و مصالح، تامین تجهیزات، استخدام نیروی کار متخصص در امور فنی، مالی، پرسنلی و…، از وظایف اولیه مورد لزوم در این مرحله می­باشند. دربسیاری از موارد ممکن است مجموعه کارهایی که پیمانکار اجرای آنها را بر عهده گرفته است‌، در حجمی بیشتر از، یا دارای طبیعتی متفاوت با کارهایی باشد که پیمانکار بتواند با کادری که دائم در اختیار دارد از عهده اجرای آنها برآید. در این صورت، پیمانکار اقدام به بستن پیمانهای دست دوم با سایر پیمانکاران خواهد نمود تا آنها با کاربرد تخصصها یا تجهیزات و امکانات بهتری که در اختیار دارند اجرای گروهی از فعالیت­ها را بر عهده گیرند. برای بستن پیمان های دست دوم، لازم است موافقت صاحب کار جلب شود.
مرحله پایانی(اختتام)
مرحله پایانی پروژه­ ها را می­توان به خودی خود یک پروژه نامید. در این مرحله، لازم است کارها به صورتی برنامه ریزی شوند که براحتی قابل قبول به وسیله دستگاه های نظارت و قابل تحویل به صاحب کار باشند. بدیهیست چنین شرایطی بستگی کامل به نحوه اجرای فعالیت­ها در طول فاز اجرایی دارد، ولی در اغلب موارد مشاهده شده است که در مرحله پایانی و تحویل پروژه، پیچیدگی مسائل بین پیمانکار، دستگاه نظارت و صاحب کار، به حد اعلای خود رسیده و کار تحویل موقت و آغاز بهره برداری از سیستم را به تعویق انداخته است. چنین شرایطی باعث خواهد شد که سرمایه به کار گرفته شده برای مدتی بدون استفاده مانده و از سوی دیگر، پیمانکار نیز به علت درگیری و وابستگی به پروژه نتواند از منابع و امکانات خود در سایر پروژه­ ها استفاده نماید. در مرحله پایانی پروژه، تهیه گزارشات و یادداشت­های دقیق از نحوه اجرای کارها، باعث خواهد شد که پیمانکار، برای شرکت در مناقصه­های جدید و برای اجرای پروژه­ های جدید، منابع اطلاعاتی دقیقی در اختیار داشته باشد. می­توان به طور خلاصه گفت که دقت در اجرای وظایف در مرحله چهارم، و برنامه ریزی صحیح برای تحویل هرچه سریع تر پروژه، علاوه بر آنکه از نظر اقتصادی به نفع صاحب کار و پیمانکار می­باشد، از نظر کسب اعتبار برای شرکت پیمانکاری و فراهم آوردن زمینه ­های مناسب در دریافت پروژه­ های جدید نیز دارای نقش و اهمیت قابل توجهی می­باشد(حاج شیر محمدی،۱۳۸۷).
۲-۲ پیمانکاران عمومی
پیمانکار عمومی شخصیتی حقوقی است که قابلیت و صلاحیت لازم در زمینه مهندسی، تامین منابع، تدارکات، اجرا و مدیریت، به منظور انجام کلیه فعالیتهای مربوط به مراحل طراحی و اجرای پروژه را دارا می­باشد. پیمانکار عمومی می تواند با تقسیم طرح به پروژه ها یا مراحل اجرایی، اجرای قسمتهای مختلف را پس از تایید کارفرما به مهندسین مشاور و یا پیمانکاران واجد صلاحیت دیگر واگذار نماید ولیکن در هر حال پیمانکار عمومی عهده دار مسئولیت، مدیریت، کنترل و هماهنگی کل پروژه می­باشد.
کلیاتی از اهداف و وظایف پیمانکاری عمومی
به عهده گرفتن مسئولیت انجام کل یک پروژه یا بخش اعظم مستقل و به ویژه اجرای آن از مطالعات مقدماتی و توجیه پذیری تا برنامه ریزی، مهندسی، تدارکات و تامین، احداث ابنیه و تاسیسات، ساخت و آزمون ماشین آلات و تجهیزات، تدارکات، حمل، نصب، راه ­اندازی و آزمونهای بهره ­برداری و تحویل به کارفرما توسط یک پیمانکار واحد جزو وظایف پیمانکاری عمومی است. بنابراین الزامی است پیمانکار عمومی توان پذیرش کامل کار مورد تعهد خود و انجام مدیریت فعالیتهای مختلف آن را به تنهایی و راساً بر عهده داشته باشد، مهم نیست که کار کوچک، متوسط و یا بزرگ باشد. آنچه مهم است آن است که پیمانکار عمومی قادر باشد کل کار را با مسئولیت مستقیم و بدون واسطه خود بر عهده گیرد. گسترش فعالیتهای شرکتهای پیمانکاری عمومی در رشته تخصصی شان موارد زیر را در بر می­گیرد:
شناسایی مقدماتی ارائه طرح و برنامه کلان در یک صنعت در یک قلمرو خاص
بررسی های توجیهی فنی- اقتصادی
مهندسی پایه و تفصیلی
خدمات مشاوره­ای
تامین تجهیزات و تدارکات
واگذاری دانش فنی و حق بهره برداری
خدمات ساخت، احداث- نصب و راه اندازی
خدمات دوران بهره برداری
اجرای پروژه به صورت کلید در دست
بنابراین در هدف گذاری موسسات پیمانکاری عمومی باید نکات زیر مراعات شوند:
هر موسسه پیمانکار عمومی باید تلاش کند در یک رشته تخصصی فعالیت کرده و نباید همزمان خود را درگیر رشته­ های متنوع نماید.
پیمانکار عمومی در رشته تخصصی خود باید قادر باشد تا کلیه فعالیتهای فراگیر از مطالعات تخصصی تا ارائه خدمات تدارکاتی و نصب و راه اندازی را چه رأساً و چه با بهره گیری از مشاوران و نصابان و سایر عوامل دست دوم، با مسئولیت مستقیم خود، انجام دهد. محدودیت در این توانمندی گسترده بازار کار پیمانکار عمومی را محدود و تاثیر منفی بر رشد و حتی ماندگاری آن خواهد داشت.
صرف نگرش تخصصی به تنوع فعالیتها، تضمین کننده موفقیت نخواهد بود. مهم ترین ضامن موفقیت توان دستیابی به اهداف و انجام وظایف یعنی اجرای کارهای تعهد شده در چارچوب های مورد نظر کارفرما(کیفیت، کمیت، بودجه و زمان) می­باشد. بنابراین یک موسسه پیمانکاری عمومی باید بتواند به عنوان بازوی اجرایی کارفرما، کار واگذار شده را در چارچوب مشخصات فنی (کیفیت وکمیت) در زمان و وقت مورد توافق انجام دهد. بدین منظور پیمانکار عمومی باید توانمندی­های زیر را در حد لازم و کافی برای انجام کار مورد تعهد داشته باشد:
الف) بررسی و شناخت دقیق بازار کار خود و کاریابی و انعقاد قراردادهای مناسب :