صفحهعنوان
۴۹شکل ۳-۱- چارچوب متغیرهای پژوهش
۶۴شکل ۳-۲- سیستمی با واحدهای تصمیمگیرنده مختلف
۶۱نمودار ۳-۱- مرز کارایی
بررسی ارتباط میان دارایی های نامشهود و ناهمگونی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران
به وسیله: حمیده رضایی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش بررسی اثرات ناهمگونی شرکتها بر میزان سرمایه گذاری آنها در دارایی های نامشهود در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است. ازاینرو، پژوهش حاضر در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که: آیا بین ناهمگونی شرکتها و سرمایه گذاری در دارایی های نامشهود آنها رابطه معناداری وجود دارد؟ به همین منظور، از معیارهای اندازه شرکتها، سرمایه های انسانی و محدودیت در تأمین مالی جهت اندازه گیری ناهمگونی شرکتها استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران هستند و نمونه آماری شامل ۱۶۱ شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است که در طی سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۱ موردبررسی قرارگرفته است. از تحلیل آماری رگرسیون خطی چند متغیره و تحلیل واریانس تکعاملی برای آزمون فرضیه های پژوهش استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشاندهنده آن است که بین اندازه شرکتها و سرمایه های انسانی با سرمایه گذاری در دارایی های نامشهود رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. افزون بر این، نتایج پژوهش نشان داد که بین محدودیت در تأمین مالی و سرمایه گذاری در دارایی های نامشهود رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین، نتایج تحلیل واریانس نشان داد که تفاوت معناداری بین میزان سرمایه گذاری در دارایی های نامشهود شرکتها در بین دو گروه شرکتهای با اندازه بزرگ و کوچک وجود دارد اما میزان سرمایه گذاری در دارایی های نامشهود در شرکتهای دارای محدودیت در تأمین مالی و فاقد محدودیت در تأمین مالی و شرکتهای با میزان سرمایه های انسانی کمو زیاد تفاوت معناداری وجود ندارد.
واژه های کلیدی: دارایی های نامشهود، ناهمگونی شرکت، اندازه شرکت، محدودیت در تأمین مالی، سرمایه انسانی.
فصل اول
کلیات پژوهش
۱-۱- مقدمه
در چند دهه اخیر با رشد و رونق تجارت در سطح جهانی، اهمیت دارایی ها و منابع لازم برای ادامه فعالیت شرکتها تبدیل به یک امر حیاتی شده است. باگذشت زمان مشخصشده است که وجود گروه خاصی از دارایی ها تحت عنوان دارایی های نامشهود در ایجاد مزیت رقابتی پایدار برای شرکتها ضروری است. بهطوری که شرکتهایی توانایی باقی ماندن در عرصه رقابت امروزی رادارند که میزان قابل توجهی در این گروه از دارایی ها سرمایه گذاری کنند. در همین راستا، بسیاری از پژوهشگران در ادبیات حسابداری و مدیریت بر اثرات دارایی های نامشهود بر عملکرد اقتصادی شرکتها تمرکز کرده اند (به عنوان نمونه، کورادو و همکاران[۱]، ۲۰۰۶؛ اولینر و همکاران[۲]، ۲۰۰۷؛ بانتمپی[۳] و مایرسه[۴]، ۲۰۰۸؛ مارکو و همکاران[۵]، ۲۰۰۹).
با این وجود، پژوهشهایی که به بررسی عوامل مرتبط با میزان سرمایه گذاری در دارایی های نامشهود شرکتها بسیار اندک است (آریقتی و همکاران[۶]، ۲۰۱۴). نوع صنعت یکی از مهمترین عواملی است که تاکنون بهوسیله پژوهشگران به عنوان عاملی مؤثر بر تمایل شرکتها در خصوص سرمایه گذاری در دارایی های نامشهود شناساییشده است. این عامل ازآنجا نشأتگرفته است که میزان نوآوری در صنایع مختلف، متفاوت است (کوکبورن[۷] و گریلیچز[۸]، ۱۹۸۸). از دیدگاه آریقتی و همکاران (۲۰۱۴) ناهمگونی شرکتها نیز می تواند عامل مؤثری بر میزان سرمایه گذاری آنها در دارایی های نامشهود باشد. بنابرین، با توجه به شرایط خاص ایران به لحاظ اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و ازآنجاکه در ایران تاکنون پژوهشی به بررسی تأثیر ناهمگونی شرکتها میزان سرمایه گذاری آنها در دارایی های نامشهود نپرداخته است، پژوهش حاضر به بررسی تجربی تأثیر ناهمگونی شرکتها بر میزان سرمایه گذاری آنها در دارایی های نامشهود می پردازد.
در ادامه این فصل در بخش (۱-۲) مسأله پژوهش بیانشده است. بیان مسأله پژوهش در خصوص پی بردن به اهمیت و ارزش پژوهش و شناسایی اهداف پژوهش که به ترتیب در بخشهای (۱-۳) و (۱-۴) بیانشدهاند، کمک بسیار می نماید. در ادامه سؤالات پژوهش (بخش ۱-۵) و فرضیه های پژوهش (بخش ۱-۶) بیانشده است. در بخش (۱-۷) روش پژوهش شامل روش گردآوری داده ها، متغیرهای پژوهش، جامعه آماری و نمونه پژوهش و روش آزمون فرضیه ها ارائه گردیده است. در بخش (۱-۸) استفادهکنندگان از نتایج پژوهش، و در بخش (۱-۹) واژه های کلیدی این پژوهش تعریفشدهاند. درنهایت، بخش (۱-۱۰) ساختار کلی این پایان نامه در فصلهای باقیمانده را تشریح می کند.
۱-۲- بیان مسأله پژوهش