آخرین ویرایشی که در مدل تعالی سازمان انجام شد، مربوط به سال ۲۰۰۹ است که در این ویرایش، دست اندرکاران مدل تعالی سازمانی، ویرایش مدل مربوط به سال ۲۰۱۰ را معرفی کردند. در این ویرایش پیشنهاداتی مطرح شد که به شرح زیر است:
-
- ویرایش جدید باید عمومی و قابل به کارگیری در تمامی سازمان ها اعم از انتفاعی و غیرانتفاعی، بزرگ و کوچک، ساده و پیچیده باشد.
-
- نگارش آن ساده و مرتبط با تمامی فعالیت ها و بخش ها باشد.
-
- مفاهیم و نکات نوین را مورد توجه قرار داده بادش.
-
- مفاهیم و نکات کاربردی باشند.
-
- در ادامه کاری باشد که در سال ۲۰۰۵ برای بازنگری مفاهیم بنیادین انجام شد.
-
- مفهوم بنیادی حفظ شود.
-
- معیار اصلی دیده شود.
- منطق رادار محفوظ باشد. “سایت تعالی سازمانی”
۲-۱۱ انواع مدل های تعالی سازمانی
مدل های ارزیابی عمومی سازمان ها ،که از آن ها به عنوان مدل های تعالی یا سرآمدی یاد می شود، ابزارهای عملی هستند که در موارد ذیل از آن ها بهره می گیرند:
-
- به عنوان ابزاری جهت ارزیابی از طریق اندازه گیری موقعیت سازمان در مسیر تعالی،
-
- کمک به سازمان در درک نواقصشان و بعد خلق و تعیین راه حل،
-
- مبنایی به عنوان زبان و تفکر مشترک از سازمانها در تمامی عملکردها،
-
- چارچوبی برای تعیین الزامات موجود، حذف دوباره کاریها و شناسایی نواقص،
به عنوان ساختاری برای سیستم مدیریت سازمان،
-
- مدل”دمینگ”
-
مدل جایزه ژاپنی “دمینگ” به چند دلیل مهم محسوب می شود. (portet and tanner2004)، به کارگیری در جوایز ملی کیفیت وتعالی سازمان، عمل خود ارزیابی با جایزه دمینگ معرفی شد. هم چنین مفاهیم امتیاز دهی و بازدید از محل توسط آن توسعه یافت و سرانجام به فرایندی که در آن جوایز کیفیت اروپا و “مالکوم بالدریج” اعطا می شود، منجر شد.
چارچوب مدل “دمینگ”
- خط مشی ها
-
- چگونه خط مشی ها جدا شده و انتقال داده می شود؟
- چه نتایجی به دست میآید؟
- سازمان و عملیات آن
-
- چگونه حوزه مسئولیتها و اختیارات تعیین می شود؟
- چگونه همکاری ترفیع مییابد؟
- آموزش و پروش و انتشار آن
-
- تفکر کنترل کیفی چگونه است و چگونه آموزش به کارکنان انتقال مییابد؟
-
- تا چه حدی تکنیکهای کنترل کیفیت درک میشوند؟
- چگونه فعالیتهای دایره کنترل کیفیت به کار گرفته میشوند؟
- جمع آوری اطلاعات، و ارتباطات و به کار بردن آن ها
-
- چگونه اطلاعات جمع آوری می شوند و به بخشهای مختلف درون و بیرون سازمان منتقل میشوند؟
-
- به چه سرعتی از آن ها استفاده می شود؟
- چقدر از آن ها به درستی استفاده می شود؟
- آنالیز
-
- آیا مسائل بحرانی از ریق فرایند تولید و کیفیت جامع درک و آنالیز می شود؟
- آیا آن ها به کار بردن روش آماری صحیح به صورت مناسب تعبیر میشوند؟
- استاندارد سازی
-
- چگونه استانداردهای به کار برده شده کنترل و سیستماتیک میشوند؟
- نقش استانداردها در تقویت تکنولوژی جیست؟
- کنترل مدیریت
- آیا رویه ها کیفی برای نگهداری و بهبود مورد یررسی قرار می گیرند؟
- تضمین کیفیت
- آیا همه اجزا و عملیات تولیدی که برای کیفیت و ابلیت اطمینان ضروری هستند به همراه سیستم مدیریت تضمین کیفیت آزمایش میشوند؟
- اثرات (نتایج)
-
- آیا محصولاتی که به اندازه کافی دارای کیفیت خوب هستند فروخته میشوند؟
- آیا بهبودی در کیفیت، کمیت و هزینه ایجاد شده است؟ آیا کل شرکت در کیفیت، سود و روش علمی فکر کردن پیشرفت کرده داشته اند و در این زمینه کارخواهند کرد؟
- طرحهای آینده
-
- آیا نقاط قوت و ضعف در وضعیت جاری مشخص میشوند؟
- آیا ترفیع در کنترل کیفی برنامه ریزی می شود وادامه مییابد؟
۲-۱۱-۲ مدل جایزه کیفیت” بالدریج”
این مدل یکی از مشهورترین مدل های جوایز کیفیت و یکی از چارچوب های ارزیابی متداول تعالی در دنیا است. به یاد بود بالدریج این مدل به نام وی نام گذاری شده است.
بالدریج به عنوان وزیر بازرگانی ایالت متحده آمریکا از سال ۱۹۸۱ تا زمان مرگ خدمت کرد. این جایزه، سالانه برای شناسایی شرکت های آمریکایی که به کیفیت و تعالی مسب و کار دست یافته اند به کار برده می شود. علوه بر ایالت متحده آمریکا، این مدل به وسیله بسیاری از کشورها مثل استرالیا، دبی، سنگاور در اعطای جایزه های ملی به کار برده می شود. بسیاری از شرکتهای آمریکایی پا فشاری میکنند که شرکای و شعبات آن ها در اروپا خود ارزیابی شرکت را با معیارهای مدل بالدریج انجام دهند.
چارچوب مدل “بالدریج”
معیارهای این مدل در ۷ گروه طبقه بندی می شوند و هر کدام از معیارها به زیر معیارهای تقسیم می شوند.
این چارچوب دارای ۳ جزء اصلی است.
-
- پیش برندهها: مدیران ارشد، خطوط راهنما را تنظیم و ارزشها، اهداف، انتظارها و سیستمها را ایجاد کرده و تعالی کسب و کار را پیگیری میکنند.
-
- سیستم: سیستم شامل مجموع فرایندی است که به خوبی طراحی شده تا الزام ها عملکرد یکپارچه و نیازهای مشتریان را برآورده سازد.
- اهداف: اهداف اصلی رهبری به و سیتستم به دو بخش تقسیم می شود:
-
- عملکرد و بازاریابی مشتری: ارائه ارزش روز افزون به مشتری، سطح بالاتر رضایت مشتری و موقیعت های رقابتی قوی.
- عملکرد کسب و کار: عملکردخوب در دامنه کسترده ای از دست آوردها و نتایج مالی و غیر مالی کسب و کار.
قلب این چارچوب سیستم است که فرایند ها را کنترل میکند تا به “هدف” عملکرد متعالی در قبال مشتری، بازار و کسب و کار دست یابد. خود سیستم توسط رهبری مدیریت ارشد به پیش رانده می شود.
چارچوب معیارهای مدل” بالدریج “به شرح ذیل است:
- رهبری
-
- رهبری مدیران ارشد
-
- سازمان و سیستم رهبری
- مسئولیت پذیری عمومی
- آنالیز و اطلاعات
-
- مدیریت اطلاعات و داده ها
-
- الگو برداری و مقایسه با رقبا
- آنالیز و به کار بردن داده ها در سطح شرکت
- برنامه ریزی استراتژیک
-
- ایجاد و توسعه استراتژی
- پیاده سازی استراتژی
- مدیریت و توسعه منابع انسانی
-
- برنامه ریزی و ارزیابی منابع انسانی
-
- سیستم های کاری با عملکرد بالا
- توسعه، آموزش و پرورش کارمندان
- مدیریت فرایند
-
- طراحی و معرفی خدمات و محصولات کیفی