۲-۵-۴ اهداف عمومی و مشترک این شرکت ها را می توان در چهار هدف زیر خلاصه کرد:
– ایجاد تنوع در سرمایه گذاری و حداقل کردن مخاطره
– استفاده از مدیریت با تجربه و حرفه ای
– پایین آوردن هزینه های اجرایی
– بالا بردن نقدینگی در سرمایه گذاری
۲-۶ قوانین مرتبط با تأسيس و نظارت بر صندوق های سرمایه گذاری:
۲-۶-۱ قوانین صندوق های سرمایه گذاری در ایران
در ایران تا قبل از تصویب قانون بازار اوراق بهادار در آذر ماه ۱۳۸۴ بستر های قانونی لازم برای تشکیل صندوق های سرمایه گذرای مشترک[۷] فراهم نشده بود.این صندوق ها برای اولین بار در بند ۲۰ ماده ۱ مذکور به عنوان یک نهاد نالی تعریف و پس از آن به ترتیب ،دستور العمل نحوه تعیین قیمت خرید و فروش اوراق بهادار در صندوق های سرمایه گذاری[۸] در تاریخ ۳۰/۱۱/۱۳۸۶ ،اساسنامه صندوق سرمایه گذاری مشترک (در سهام و اندازه کوچک) در تاریخ ۱۹/۱۲/۱۳۸۶ و اساسنامه صندوق سرمایه گذرای مشترک (در سهام و در اندازه بزرگ) در تاریخ ۰۷/۰۸/۱۳۸۷،به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسیدند.تا ابتدای آذر ماه سال ۱۳۸۸ بر اساس قوانین فوق، ۲۳ صندوق سرمایه گذاری مشترک (۲۰ صندوق سهام در اندازه کوچک،۲صندوق سهام در اندازه بزرگ و یک صندوق اوراق بهادار با درآمد ثابت) رسماٌ با دریافت مجوز فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار،فعالیت خود را آغاز نموده و فعلاٌ قانون خاص دیگری بر صندوق ها حاکم
نمی باشد.همچنین با توجه به مسائل مرتبط با شخصیت حقوقی صندوق ها و نیز مسائل مالیاتی آن ها ،در فروردین ماه ۱۳۸۸لایحه یک فوریتی بازار سرمایه به منظور حل مسائل مذکور به مجلس شورای اسلامی تقدیم ، که در تاریخ بیست و پنجم آذر ماه ۱۳۸۸ به تصویب رسیده و مسائلی چون شخصیت حقوقی صندوق ها ، حداقل سرمایه و مالیات آن ها تعیین گردیده است.(دستور العمل اجرایی ثبت و گزارشدهی،سازمان بورس،۱۳۸۸)،(لایحه توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید،سازمان بورس،۱۳۸۸)
۲-۶-۲ قوانین صندوق های سرمایه گذاری در دیگر کشور ها
مقررات حاکم بر صندوق های سرمایه گذاری غالباٌ در کشور های توسعه یافته مانند ایالات متحده توسط قانون مجزایی (یا قسمت هایی از قوانین جامع) نظارت میشوند.در این قسمت ابعادی از قوانین کشور های مختلف شامل:ایالات متحده،ترکیه و مالزی اشاره خواهد شد.
۱-۶-۲-۱ قانون شرکت های سرمایه گذاری در ایلات متحده
در ایالات متحده «قانون شرکت های سرمایه گذاری» که نخستین بار در سال ۱۹۴۰ تصویب و در دهه های گذشته مورد اصلاح واقع شده است،قانون اصلی حاکم بر شرکت های سرمایه گذاری و جامع ترین قانون شناخته شده سرمایه گذاری در جهان است.
مقررات و نظارت مربوطه شامل موارد ذیل میباشند:
-
- تدوین فلسفه و اهداف صندوق
-
- افشا و ارائه اهداف به سرمایه گذاران
-
- حفظ اهداف یاد شده و قابل تغییر تنها توسط رأی سهامداران
-
- ثبت شرکت های سرمایه گذاری توسط SEC
-
- هیئت مدیره مستقل (تا از تضاد منافع جلوگیری کند)
-
- مقررات ارزش گذاری
-
- مقررات فروش و بازخرید سهام
-
- ضروریات نگهداری فیزیکی اجزای پرتفویCustodial
-
- بیمه فیزیکی اجزای پرتفویی Fidelity Insurance
-
- نگهداری حساب های منظم بر اساس اصول پذیرفته شده عمومی حسابداری GAAP
-
- گزارش منظم وضعیت شرکت به سرمایه گذاران
- پیروی از روش خود تنظیمیSelf- Regulation علاوه بر مقررات دولتی
شایان ذکر است که یک انجمن نیز به نامInvestment Company Institute (ICI) توسط صندوق های سرمایه گذاری تأسيس شده است.ضمناٌ از سال ۱۹۸۲ طبق مقررات،بانک های تجاری آمریکا مجاز به ارائه صندوق های مشترک سرمایه گذاری نیستند.
۲-۶-۲-۲ قوانین مرتبط با شرکت های سرمایه گذرای در مالزی
در این قسمت به عنوان گزینه ای دیگر از فعالیت های شرکت های سرمایه گذاری به یونیت تراست ها در کشور مالزی اشاره می شود.مقررات حاکم و ناظر بر یونیت تراست های مالزی تا حد زیادی به مقررات کشور ایالات متحده شباهت دارد.در مالزی قانون صنعت اوراق بهادار که در سال ۱۹۸۳ مورد تصویب قرار گرفته است و قانون هیئت اوراق بهادار که در سال ۱۹۹۳ ایجاد شده است بر شرکت های سرمایه گذاری نظارت دارند.
این هیئت نظارت بر واحدهای مشابه مانند شرکت های سرمایه گذاری با سرمایه بسته را نیز به عهده دارد.مقررات جدید نیز در سال های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ به مقررات قبلی اضافه شده و به تصمیماتی منجر شده است.
بر طبق مقررات کشور مالزی که ترکیب دارایی ها را به صورت کیفی تعیین میکند ، این شرکت ها میتوانند در اوراق بهادار زیر سرمایه گذاری کنند:
-
- اوراق بهادار شرکت های پذیرفته شده در بورس کوالالامپور
-
- اوراق بهادار شرکت های پذیرفته شده در بورس های خارجی
-
- اوراق بهادار دولت مالزی و بانک مرکزی مالزی
-
- پول ملی مالزی،سپرده گذاری در بانک های مالزی از جمله بانک اسلامی مالزی
-
- اوراق قرضه و اوراق بدهی که توسط مؤسسه رتبه دهنده مالزی حداقل رتبه BBB داشته باشند.
-
- اوراق بهادار شرکت های پذیرفته نشده در بورس و سایر اوراق و سرمایه گذاری هایی که توسط هیئت اوراق بهادار مالزی مورد قبول اعلام شده باشد.
-
- ضمناٌ مقررات مالزی حدی برای بزرگ بودن اندازه خود شرکت سرمایه گذاری قائل می شود. در حال حاضر ۵۰۰ میلیون واحد «سهم» که هر کدام یک واحد پول مالزی(رینگیت) قیمت گذاری (اسمی) شده باشند،سقف این شرکت ها را در موقع عرضه عمومی اولیه تعیین میکند.
-
- اگر یک شرکت سرمایه گذاری که حجم فعالیت کمتری دارد اقدام به افزایش سرمایه کند،قبلاٌ باید مجوز هیئت اوراق بهادار را اخذ کند.
- مدیریت صندوق باید توسط یک شرکت ذی صلاح که صلاحیت آن به تأیید هیئت اوراق بهادار میرسد به عهده گرفته شود.مدیر شرکت باید وابسته به نهاد مالی که زیر نظر بانک مرکزی مالزی نظارت می شود قرار داشته باشد یا باید صلاحیت آن از طرف هیئت اوراق بهادار تأیید شود.(پارچینی ، ۱۳۹۰ ، ص۴۰ – ۴۲ )
۲-۷ انواع صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای اهداف اختصاصی هر صندوق:
صندوق های سرمایه گذاری را می توان بر مبنای اهداف اختصاصی به شرح زیر تقسیم بندی کرد:
۲-۷-۱ صندوق های سرمایه گذاری سهام عادی
این صندوق های سرمایه گذاری ،در سهام عادی انواع شرکت ها، سرمایه گذاری میکنند.مدیران این شرکت ها از سیاست های جسورانه ای پیروی میکنند و حدود ۷۰ درصد مبالغی که وارد این صندوق ها می شود برای خرید سهام عادی به کار می رود.
۲-۷-۲ صندوق های سرمایه گذاری متوازن
این صندوق ها در سهام عادی و سهام ممتاز و اوراق قرضه شرکت های تولیدی سرمایه گذاری
میکنند و برای کاهش مخاطره تلاش میکنند بین اوراق بهادار تحصیل شده توازن بر قرار شود.به عنوان مثال نیمی از منابع مالی خود را در اوراق قرضه و مابقی را در سهام عادی شرکت های مختلف سرمایه گذاری می نمایند.در نتیجه این صندوق ها هم از اثبات درآمد و هم از رشد بالقوه قیمت سهام برخوردار میشوند.